Morlo llwyd

Grey Seal

Grey Seal ©Chris Gomersall/2020VISION

Grey Seal

Grey Seal ©Alex Mustard/2020VISION

seal pup

Seal pup by Tom Marshall

Grey seal pup waving its flipper, the Wildlife Trusts

© Eleanor Stone

Morlo llwyd

Enw gwyddonol: Halichoerus grypus
Ydych chi wedi gweld wyneb chwilfrydig morlo llwyd erioed, yn codi rhwng y tonnau wrth i chi ymweld â thraeth? Gellir gweld morloi llwyd yn gorwedd ar draethau yn aros i’w bwyd fynd i lawr. Weithiau mae morloi bach gwyn fflwfflyd yn cadw cwmni iddyn nhw, yn edrych fel peli o wlân cotwm!

Gwybodaeth am rywogaethau

Ystadegau

Hyd: hyd at 2.6 m
Pwysau: Gwrywod hyd at 300 kg, benywod hyd at 200 kg
Yn byw ar gyfartaledd am: 30-40 mlynedd

Statws cadwraethol

Mae wedi’i warchod ym Mhrydain o dan Ddeddf Cadwraeth Morloi 1970. Hefyd mae wedi’i warchod o dan Orchymyn Bywyd Gwyllt (Gogledd Iwerddon) 1985 a Deddf Forol (Yr Alban) 2010.

Pryd i'w gweld

Ionawr - Rhagfyr

Ynghylch

Y morlo llwyd yw’r mwyaf o’r ddwy rywogaeth o forloi yn y DU ac os edrychwch chi’n fanwl arno, fe welwch chi o ble mae wedi cael ei enw gwyddonol Halichoerus grypus – ei ystyr yw mochyn môr trwyn bachyn! Mae’r mamaliaid yma’n treulio’r rhan fwyaf o’u hamser yn y môr yn bwydo ar bysgod. Maen nhw’n dychwelyd i’r tir i orffwys ac yn aml maen nhw i’w gweld yn gorwedd ar draethau Prydain ar ôl llusgo eu hunain arnyn nhw. Mae morloi llwyd yn geni morloi bach gwyn fflwfflyd yn yr hydref. Mae’r morloi bach hyn yn aros ar y tir nes eu bod wedi colli eu cotiau gwynion a threblu yn eu pwysau.

Sut i'w hadnabod

Mae posib gwahaniaethu rhwng y morlo llwyd a’r morlo cyffredin ar sail ei faint mwy a’i ben hirach gyda phroffil ‘trwyn Rhufeinig’. Wrth edrych yn syth ymlaen ar y morlo llwyd, mae tyllau ei drwyn yn gyfochrog, yn hytrach na siâp V fel mewn morloi cyffredin. Yn llwyd ei liw yn bennaf, mae posib defnyddio’r patrwm unigryw o smotiau a blotiau tywyllach i adnabod yr unigolion.

Dosbarthiad

I’w weld ledled y DU.

Roeddech chi yn gwybod?

Er bod ei niferoedd wedi gostwng i ddim ond 500 ar ddechrau’r 20fed ganrif, amcangyfrifir bod mwy na 120,000 o forloi llwyd ym Mhrydain erbyn hyn, gan gynrychioli 40% o boblogaeth y byd.

Sut y gall bobl helpu

Seals regularly 'haul out' to digest their food or rest, so if you meet one on a beach, give it plenty of space and keep dogs away. This is especially true for mothers and pups. Seals are also easily spooked from their rocky resting spots, so if in a boat or kayak, maintain a distance of at least 100m where possible.

If you suspect a pup has been abandoned or a seal is injured and in need of attention, keep your distance and call for help. More info at www.wildlifetrusts.org/living-seas/marine-protected-areas/sightings

Entanglement in marine litter and ghost fishing gear is a big threat to our grey seals, so why not participate in a beach clean or simply pick up and safely dispose of any rope, strapping or net next time you're at the beach.