Share

Lugworm cast

Lugworm cast ©Julie Hatcher 

Llynghyren y traeth

Enw gwyddonol: Arenicola marina
Ydych chi wedi gweld y twmpathau tebyg i bryfed genwair yma erioed ar draethau? Arwyddion o lyngyr y traeth yw’r rhain! Nid yw’r llyngyr eu hunain i’w gweld byth bron, ac eithrio gan bysgotwyr sy’n cloddio amdanyn nhw fel abwyd.

Gwybodaeth am rywogaethau

Ystadegau

Hyd: 12-20 cm

Statws cadwraethol

Cyffredin

Pryd i'w gweld

Ionawr - Rhagfyr

Ynghylch

Mae llyngyr y traeth yn byw mewn tyllau yn y tywod ar y traeth ac yng ngwely tywodlyd y môr. Mae eu tyllau’n siâp U ac yn cael eu ffurfio wrth i lyngyr y traeth lyncu tywod ac wedyn ei ysgarthu, gan greu pentyrrau tonnog o dywod ar hyd y draethlin. Yr enw ar y rhain yw ‘tywod llyngyr’ neu ‘casts’ yn Saesneg. Maen nhw’n bwydo ar anifeiliaid bach a sylwedd marw sy’n cael eu hidlo drwy’r tywod maen nhw’n ei fwyta. Maen nhw’n fyrbryd blasus i adar fel y gylfinir a’r rhostog.

Sut i'w hadnabod

Pan mae’r llanw’n mynd allan, mae ‘tywod llyngyr’ troellog i’w gweld ym mhen draw tyllau llyngyr y traeth. Cadwch lygad am bant bychan yn y tywod wrth y pen ble mae’r llyngyr wedi treulio’r tywod. Mae’r llyngyr eu hunain yn amrywio o ran lliw, o ddu neu frown i binc neu wyrdd.

Dosbarthiad

I’w gweld ar lannau tywodlyd a mwdlyd bob cam o amgylch ein harfordir ni.

Cynefinoedd

Roeddech chi yn gwybod?

Mae dwy rywogaeth o lyngyr ar ein glannau ni sy’n cael eu hadnabod fel “llyngyr y traeth” cyffredin: y llynghyren chwythu a’r llynghyren ddu. Mae’r llynghyren ddu yn rhywogaeth wahanol ac, fel mae’r enw’n awgrymu, du yw ei lliw.

Sut y gall bobl helpu

The Wildlife Trusts are working with sea users, scientists, politicians and local people towards a vision of 'Living Seas', where marine wildlife thrives. Do your bit for our Living Seas by supporting your local Wildlife Trust or checking out our Action pages.